Porast oboljelih od raka kože povezan sa vještačkim UV zračenjem zahtijeva hitnu reakciju: uvođenje jasnih zakonskih ograničenja, podizanje svijesti i edukaciju građana, ali i možda – potpuna zabrana upotrebe solarijuma kao mjere prevencije.
Dok broj oboljelih od raka kože u Evropskoj uniji stalno raste, evropski parlamentarci i dermatolozi sve glasnije pozivaju na hitnu akciju – strožu regulaciju, pa čak i potpunu zabranu solarijuma. Je li želja za preplanulim tenom vrijedna tolikog rizika?
Šta kaže nauka?
Evropska komisija, Evropski parlament, Evropska akademija za dermatologiju (EADV) i Evropski centar za prevenciju bolesti (ECDC) slažu se: solarijumi predstavljaju ozbiljan zdravstveni rizik. Naučni odbori EU svrstali su ih u najvišu kategoriju kancerogenih faktora, zajedno s azbestom i duvanskim dimom.
Podaci pokazuju da korištenje solarijuma značajno povećava rizik od melanoma i drugih vrsta raka kože, naročito kod mladih. Iako pojedine zemlje (poput Danske, Francuske i Švedske) već imaju stroga ograničenja, na nivou EU još ne postoji jedinstvena zabrana.
Međunarodne organizacije, uključujući WHO, pozivaju na zabranu ili barem strogu regulaciju, dok stručnjaci traže bolju edukaciju, kontrolu marketinga na društvenim mrežama i kampanje podizanja svijesti.
Ko je najugroženiji?
Prema podacima Evropskog informacionog sistema za rak, melanom kože bio je šesti najčešći oblik raka u EU 2020. godine. Odgovoran je za 4% svih novih dijagnoza i 1,3% svih smrtnih slučajeva povezanih s rakom.
Posebno zabrinjava što su, prema istraživanjima, mnogi korisnici solarijuma nedovoljno informirani o rizicima. Studija Univerziteta Fridrih Aleksander iz Njemačke pokazala je da je između 2019. i 2022. godine čak 6% ispitanika koristilo solarijum barem jednom u prethodnoj godini. Većina nije bila svjesna opasnosti od prijevremenog starenja kože i povećanog rizika od raka.
Zabrane i ograničenja
Većina država članica EU već ima starosna ograničenja, koja zabranjuju korištenje solarijuma osobama mlađim od 18 godina. Nedavno je Danska otišla i korak dalje, zabranivši solarijume za djecu i adolescente zbog visoke stope melanoma.
Evropska akademija za dermatologiju i venerologiju (EADV) sada poziva na jedinstveni pristup: jasna starosna ograničenja, obavezna zdravstvena upozorenja, strogu kontrolu oglašavanja (posebno na društvenim mrežama) i snažne mehanizme sprovođenja.
Ljepota po svaku cijenu?
Ljubitelji tamnijeg tena prisutni su svuda – među običnim ljudima, ali i poznatim ličnostima, glumcima, pjevačima, pa čak i političarima. Jedan od najpoznatijih primjera je američki predsjednik Donald Trump, čiji prepoznatljiv „preplanuli“ ten često izaziva komentare u medijima.
Ipak, stručnjaci savjetuju da prije odlaska u solarijum dobro razmislite. Je li vam zaista toliko važan tamniji ten, ako znate da ga plaćate zdravljem?
Miley Cyrus i Maxx Morando objavili zaruke!
Svadbena torta koja je ove godine zvijezda svake proslave
