Niste trudni, ali ste u prvoj sedmici trudnoće: Zbunjujuće, ali istinito

Prema medicinskoj definiciji, trudnoća se računa od prvog dana posljednje menstruacije, iako do oplodnje najčešće dolazi tek u trećoj sedmici ciklusa.

Ova metodologija omogućava preciznije praćenje trudnoće, naročito imajući u vidu da je trenutak ovulacije i oplodnje često nemoguće tačno odrediti, osim u slučajevima asistirane reprodukcije.

Fiziološke promjene u prvoj sedmici ciklusa

U ovoj fazi, žena tehnički još uvijek nije trudna. Organizam započinje novi menstrualni ciklus, a sloj endometrija (sluznice materice), koji se pripremao za potencijalnu trudnoću u prethodnom ciklusu, sada se ljušti i izbacuje putem menstrualnog krvarenja.

Istovremeno, hormonska regulacija započinje novu pripremu za ovulaciju. Pod uticajem folikulostimulirajućeg hormona (FSH), u jajnicima se aktivira više folikula, ali će samo jedan – najzreliji – postati dominantan i osloboditi jajnu ćeliju u trenutku ovulacije, koja se očekuje u drugoj sedmici ciklusa.

Porast estrogena, kojeg luče sazrijevajući folikuli, priprema endometrij za moguću implantaciju oplođene jajne ćelije, dok visoki nivo estrogena zatim izaziva skok luteinizirajućeg hormona (LH) koji neposredno prethodi ovulaciji.

Priprema za trudnoću: Preporuke za buduće majke

Iako se trudnoća još nije desila, ukoliko planirate začeće, važno je da već sada vodite računa o svom općem zdravlju. Ljekari savjetuju sljedeće:

Uzimanje folne kiseline (najmanje 400 mcg dnevno) smanjuje rizik od defekata nervne cijevi kod fetusa i doprinosi zdravlju buduće majke.
Prekid štetnih navika, poput pušenja, konzumacije alkohola i neredovne ishrane.

Konsultacija s ljekarom o redovnim terapijama i suplementima – neki preparati mogu imati negativan uticaj na ranu trudnoću.

Uravnotežena ishrana, umjerena fizička aktivnost i redukcija stresa dodatno optimizuju šanse za začeće.

Uloga partnera: Podrška od samog početka

Priprema za roditeljstvo ne počinje pozitivnim testom, već zajedničkom odlukom da se započne novi životni put. Budući očevi također imaju značajnu ulogu:

Potrebno je obratiti pažnju na zdravlje spermatozoida – izbjegavati izlaganje visokoj temperaturi (npr. električne deke, laptopi u krilu) i štetne navike poput pušenja i prekomjerne konzumacije alkohola.
Emotivna i psihološka podrška partnerki doprinosi stvaranju pozitivnog ambijenta za začeće i trudnoću.

Seksualni odnosi i vrijeme ovulacije

Iako do ovulacije još nije došlo, preporučuje se održavanje redovnih seksualnih odnosa – ne samo radi začeća, već i zbog pozitivnog hormonskog efekta na organizam žene. Učestalost odnosa svakih 1–2 dana tokom plodnog perioda povezuje se s povećanom stopom trudnoća, bez negativnog uticaja na kvalitet sperme, kako se nekada pogrešno pretpostavljalo.

Ako do začeća ne dođe odmah

Važno je naglasiti da i kod potpuno zdravih parova šansa za začeće po ciklusu iznosi 25–30%. To znači da je za mnoge parove potrebno više pokušaja tokom nekoliko mjeseci. Ukoliko ne dođe do trudnoće nakon 12 mjeseci redovnih nezaštićenih odnosa, preporučuje se detaljna dijagnostička obrada i savjetovanje s ginekologom ili specijalistom za fertilitet.

Prva sedmica trudnoće predstavlja fiziološki i emocionalni početak jednog izuzetno važnog životnog poglavlja. Iako začeće još nije nastupilo, procesi koji se odvijaju u ženskom tijelu predstavljaju temelj za trudnoću koja može uslijediti u narednim sedmicama.

Pravilna priprema, informiranost i podrška partnera igraju ključnu ulogu u tom procesu.